Tegen beter weten in keek ik naar een aflevering van WNL op zondag en zag daar Annabel Nanninga, Eerste Kamerlid voor JA21, de splinterfractie die ze samen met Joost Eerdmans oprichtte, een gezicht trekken alsof ze poep ruikt als alleen al de naam van Timmermans valt. Onderuitgezakt in haar zetel schoffeerde ze vervolgens ook verbaal haar medepolitici: zij zou het zootje wel ‘door mekaar willen schudden’; de BBB weet ‘schijnbaar van toeten nog blazen als het om financiën gaat en Omtzigt moet een grotejongensbroek vinden en die heel snel aantrekken.’ Als het aan haar lag zaten de formerende partijen bij haar aan de keukentafel, rammelde ze hen eens flink door elkaar en zou ze hen vertellen dat ze effe normaal moesten doen. Daarna zou ze die coalitie die voor het oprapen lag zo geregeld hebben. Van presentator Rick Nieman kreeg ze later in de uitzending alle ruimte tijdens het ‘debat’ over of de rechter op de stoel van de politiek gaat zitten. Ze mocht van hem door de heldere argumenten van hoogleraar staatsrecht Wim Voermans heen tetteren, en domineerde op hoge, verongelijkte toon het grootste deel van dat gesprek.
Terwijl ik met groeiende ergernis naar die laatdunkende pocherij en het oneigenlijke betoog van de diva van extreemrechts zat te kijken, verschoven mijn gedachten naar een vrouw die wel indrukwekkend is. Een vrouw die het heft in handen heeft genomen, en de wereld werkelijk een beetje beter heeft gemaakt. Een vrouw van een heel ander kaliber: Leymah Gbowee, een Liberiaanse die helemaal klaar was met het afschuwelijke geweld tijdens de burgeroorlog in haar land en samen met andere vrouwen ging eisen dat er vrede zou worden gesticht. Een vrouw die echt wat voor elkaar kreeg.
(lees verder onder de afbeelding)
In de documentaire Pray the Devil Back to Hell uit 2008 volgen we Leymah Gbowee en haar zusters bij hun verzet tegen de oorlog. Gekleed in het wit komen steeds meer gewone vrouwen – moslims en christenen uit alle rangen en standen van de samenleving – samen om op een vreedzame manier voor vrede te pleiten. Liberia wordt dan al jaren geteisterd door zeer gewelddadige warlords en gangs die onder het corrupte regime van Charles Taylor hun wrede gang gaan in het land.
De Women of Liberia Mass Action for Peace groeit van een groepje vrouwen in het wit op de markt in Monrovia uit tot een krachtige, geweldloze protestbeweging waaraan duizenden vrouwen deelnemen.
Onder druk van de beweging worden uiteindelijk onderhandelingen tussen de strijdende partijen gehouden in een conferentieoord in Ghana. De vertegenwoordigers van die strijdende partijen genieten van wat ze zien als een welverdiende vakantie na al het vechten. Maar serieus onderhandelen, ho maar.
Een delegatie van vrouwen onder leiding van Leymah Gbowee reist naar Ghana om de onderhandelaars te dwingen daadwerkelijk met elkaar te praten over de voorwaarden voor vrede. Ze besluiten de toegang tot het conferentieoord te blokkeren. De mannen mogen er pas uit als er een akkoord is. Dat bevalt de heren uiteraard niet en ze proberen de blokkade te doorbreken. En zoals ze eerder hun mannen seks weigerden tot er vrede gesticht was, zo zetten de vrouwen opnieuw hun lichaam in: ze dreigen zich uit te kleden. Een naakte vrouw is ook voor de geharde strijders zo taboe, dat ze toegeven. Er wordt een akkoord gesloten. Uiteindelijk ruimt Charles Taylor het veld en krijgt Liberia na 14 jaar burgeroorlog een nieuwe, gekozen president: Ellen Johnson Sirleaf, een vrouw.
De vrouwen van Liberia ‘regelden’ een vredesproces in een land verscheurd door een burgeroorlog, losgeslagen rebellengroepen, kindsoldaten en algehele rechteloosheid onder een corrupte dictator.
Het begon, zegt Leymah Gbowee met een droom. Een droom van vrede.
En vervolgens ging ze aan het werk om, samen met al die andere vrouwen, die droom waar te maken. Wat de Liberiaanse vrouwen deden vereist grote moed, bereidheid om je leven op het spel te zetten en samen te werken voor een hoger doel.
Ik zie het Annabel Nanninga niet nadoen.
